Teksten redigeren is allesbehalve simpel. Moet jij regelmatig met de rode pen in rapporten, blogs of andere stukken strepen? Ga gestructureerd te werk aan de hand van deze tips!
Teksten redigeren is een proces. Een ervaren redacteur doorloopt het stapsgewijs en kijkt in iedere fase met een andere blik naar een tekst. Tijdrovend? Zeker. Maar je boekt er wel het gewenste resultaat mee: je levert een mooie, foutloze tekst op die aankomt bij zijn doelgroep.
Neem jij andermans teksten regelmatig kritisch onder de loep? Of wil je je eigen teksten redigeren? Houd onderstaande tips bij de hand en gebruik de vragen als checklist!
Structuur
Wil je teksten redigeren, dan is het belangrijk dat je een macrovisie hebt. Laat het vergrootglas waarmee je op alinea- en zinsniveau kijkt nog even achterwege. Bekijk een tekst eerst op overkoepelend niveau:
- Is de tekst opgebouwd volgens een logische structuur?
- Kun je een kop, midden en staart onderscheiden?
- Wordt er vanaf het begin toegewerkt naar een bepaald punt?
- Is het doel van de tekst eenduidig en helder?
Consistentie
Redacteuren hechten grote waarde aan consistentie. Moet je teksten redigeren die door een ander zijn geschreven? Dan is het soms nodig dat jij knopen doorhakt voor de tekstschrijver. Houd te allen tijde in gedachten wat het beste past bij de doelgroep van de tekst:
- Spreek je de lezer aan in de jij- of u-vorm?
- Schrijf je ‘u hebt’ of ‘u heeft’?
- Kies je voor ‘jij wil’ of ‘jij wilt’?
Samenhang
Als alinea’s en zinnen niet met elkaar verbonden zijn, is een tekst niet goed te begrijpen en komt de boodschap niet aan. Om een goede samenhang te creëren is het nodig dat je op verschillende niveaus naar een tekst kijkt:
- Sluiten zinnen en alinea’s goed op elkaar aan?
- Wordt er op correcte wijze gebruik gemaakt van verbindingswoorden?
- Vormen inleiding, middenstuk en conclusie een coherent geheel?
Leesbaarheid
Wil je dat een tekst aankomt bij de lezer? Zorg dan voor een optimale leesbaarheid. Moet je teksten redigeren, dan is helder schrijven essentieel. Gebruik witregels waar mogelijk en zorg voor voldoende variatie in woordgebruik. Durf daarnaast te schrappen, maar ga hier niet te ver in; waak ervoor dat je de kernboodschap aantast. Een kleine checklist:
- Zijn de alinea’s niet te lang en niet te kort?
- Wordt er voldoende gebruik gemaakt van synoniemen?
- Is elke zin functioneel?
Doelgroep
Als redacteur moet je weten voor wie een tekst bestemd is. Richt je je bijvoorbeeld op ondernemers of consumenten? En wat voor opleiding heeft je doelgroep genoten? Als je op de hoogte bent van dit soort zaken, kun je de volgende vragen beantwoorden:
- Is de inhoud van de tekst voldoende afgestemd op de beoogde lezer?
- Past het taalgebruik bij de doelgroep?
- Is de gekozen schrijfstijl geschikt?
- Zal de tone of voice de doelgroep aanspreken?
Spelling en grammatica
Een belangrijk onderdeel van teksten redigeren is het nalopen van spelling en grammatica. Pak zo nodig de naslagwerken erbij. Op zins- en woordniveau moet je onder meer de volgende punten nalopen:
- Zijn alle woorden juist gespeld?
- Is het gebruik van d’s en t’s in orde?
- Worden uitdrukkingen correct gebruikt?
- Bevat de tekst stijlfouten?
Teksten redigeren: aanvullende adviezen
Je kunt de tips en vragen in deze blog gebruiken als leidraad, maar in de praktijk zijn er nog veel meer zaken waarop redacteuren letten. Teksten redigeren is dan ook een vak apart.
Hierbij enkele aanvullende tips:
- Laat je eigen stijlvoorkeuren niet meespelen. Focus op de doelgroep, de kernboodschap en het doel van de tekst;
- Kijk zowel op macro- als op microniveau naar de tekst;
- Ga niet in het wilde weg teksten redigeren; wees systematisch in je aanpak. Stel van tevoren bijvoorbeeld je eigen checklist op, zodat je deze puntsgewijs kunt afwerken.
Teksten redigeren met de hulp van een ervaren redacteur?
Teksten redigeren doe je niet in een handomdraai. Wil je hiervoor liever een redacteur inschakelen? Neem gerust contact op met tekstbureau Lexi Perfect. Ik bespreek de mogelijkheden graag met je!
